ในปัจจุบัน BL หรือ Boy Love ได้เข้ามาในพื้นที่ของสื่อออนไลน์มากขึ้น โดยเฉพาะสื่อ BL ไทยที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลก สื่อ BL หรือ Boy Love คือ สื่อที่นำเสนอเรื่องราวความรักระหว่างผู้ชายกับผู้ชาย แต่เดิมมีต้นกำเนิดจากประเทศญี่ปุ่น ก่อนจะถูกเผยแพร่มายังประเทศไทย[1] โดยสื่อ BL ไทย สามารถทำรายได้ถึง 360 ล้านบาท ในช่วงปี 2563-2565 โดยญี่ปุ่น ไต้หวัน และเวียดนาม เป็นประเทศที่รับชมเนื้อหา BL ของไทยมากที่สุด สามารถบอก ได้ว่าประเทศไทยเป็นผู้ผลิตสื่อ BL รายใหญ่อันดับต้นของโลก และเป็นอันดับหนึ่งในเอเชีย ซีรีส์ BL ไทยที่ได้รับความนิยมมากที่สุด คือ 2gether (เพราะเราคู่กัน) กลายเป็นปรากฎการณ์ระดับโลก ซีรีส์เรื่องนี้ได้รับความนิยมจากทั่วโลก ทำให้เกิดตลาดใหม่ เช่น ยุโรป หรืออเมริกาใต้[2] ความสำเร็จของ 2gether ทำให้ผู้ผลิตในเกาหลีใต้ ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม หันมาลองสร้างซีรีส์ BL มากขึ้น[3] นอกจากนี้ สื่อ BL ยังเป็นที่นิยมในประเทศกลุ่มสังคมอนุรักษ์นิยม เช่น อินโดนีเซีย และมาเลเซีย
สื่อ BL ได้นำเสนอภาพตัวละครชายสองคนที่มีความรักที่สมหวัง ไม่เหมือนแต่ก่อนที่มีการนำเสนอภาพตัวละครกลุ่มคนรักเพศเดียวกันเป็นตัวตลก การนำเสนอสื่อละคร BL มีความคล้ายกับละครชายหญิง เพียงแค่เปลี่ยนตัวพระนางให้กลายเป็นผู้ชายทั้งหมด จนเกิดภาพจำว่านี่คือสิ่งที่พวกเขาทำในโลกความจริง หากแต่ไม่ใช่ทั้งหมดในความเป็นจริง ถึงแม้ว่าละครพวกนี้จะสร้างภาพลักษณ์ด้านบวกให้กลุ่มคนรักเพศเดียวกัน แต่กลับไปกดทับพวกเขาเหล่านั้น เนื่องจากสิ่งที่เกิดขึ้นในละครได้พัฒนากลายมาเป็นบรรทัดฐานในกลุ่มคนรักเพศเดียวกัน ที่พวกเขาต้องพยายามทำตัวเองให้กลายเป็นส่วนหนึ่งของสังคมที่ละครได้นำเสนอ[4]
บรรทัดฐานความรักเพศเดียวกัน (Homonormativity) คือ บรรทัดฐานที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อใช้ควบคุมกลุ่มคนให้อยู่ในกรอบต่าง ๆ บรรทัดฐานคนรักเพศเดียวกันเป็นบรรทัดฐานคู่ขนานกับบรรทัดฐานรักต่างเพศ ซึ่งจะจำกัดการแสดงออกทางเพศแค่สองเพศ และบังคับให้บุคคลประพฤติตัวตามเพศกำเนิด หรือ Cisgender เป็นการกดทับและกีดกันกลุ่มคนที่มีความหลากหลายทางเพศ กลุ่มคนรักเพศเดียวกันที่ต้องการอยู่ในกรอบบรรทัดฐานความรักเพศเดียวกันจึงมีการวางตัวเองให้เหมือนกับคู่รักต่างเพศ ทำให้กลุ่มคนรักเพศเดียวกันที่ไม่ได้อยู่ในกรอบบรรทัดฐานนี้ถูกกีดกันออกไปจากสังคม[5]
บรรทัดฐานความรักเพศเดียวกันนี้ ได้กดทับกลุ่มคนรักเพศเดียวกัน ในด้านของอัตลักษณ์ทางเพศ เช่น เกย์ที่เล่นกล้ามแต่แสดงออกคล้ายผู้หญิงโดนบอกให้ทำตัวให้มาดแมน ให้เหมาะสมกับรูปร่าง หรือเกย์ที่แสดงออกเป็นผู้หญิงมากเกินไปโดนบอกให้ผ่าตัดแปลงเพศ บุคคลทั้งหมดนี้กำลังถูกยัดให้เข้าไปอยู่ในกรอบเพศ ที่เชื่อมโยงกับความเป็นหญิงและชาย ซึ่งหากมองในละครชายรักชาย มักจะให้ตัวพระเอกมีลักษณะมาดแมน และตัวนายเอก(นางเอก)มีลักษณะอ่อนช้อยคล้ายผู้หญิง ทำให้กลายเป็นการบังคับยัดเยียดให้อยู่ในกรอบเพศ และในด้านของฐานะทางเศรษฐกิจ สื่อ BL มักนำเสนอภาพของคู่รักเพศเดียวกันชนชั้นกลาง ที่สังคมให้การยอมรับในการเปิดตัวของพวกเขา แต่หากสังคมไม่ยอมรับในตอนแรก ในตอนท้ายสุด สังคมก็จะยอมรับพวกเขา การนำเสนอแบบนี้กลายเป็นการนำเสนอแค่ภาพฝั่งเดียว ก่อให้เกิดการกดทับหรือกีดกันกลุ่มคนรักเพศเดียวกันที่ไม่ได้เป็นไปตามบรรทัดฐานในกลุ่มคนรักเพศเดียวกัน
หากเกิดคำถามขึ้นว่า บรรทัดฐานของกลุ่มคนรักเพศเดียวกันกำลังจะเดินหน้าสู่ความไม่เท่าเทียมทางเพศเหมือนบรรทัดฐานของกลุ่มคนรักต่างเพศ หรือไม่ คำตอบก็คือ มันสามารถก่อให้เกิดความไม่เท่าเทียมทางเพศได้ โดยการกดทับในกลุ่มคนรักเพศเดียวกัน ทั้งจากสื่อ สังคม และกลุ่มคนรักเพศ เดียวกันเองนี้ จะเป็นการผลิตซ้ำแนวคิดกรอบเพศที่ครอบสังคมไว้ให้มีแค่สองเพศ หรือชายหญิงเท่านั้น ดังนั้น การที่บรรทัดฐานของกลุ่มคนรักเพศเดียวกัน ที่อิงบรรทัดฐานมาจากคนรักต่างเพศยังถูกผลิตซ้ำมาเรื่อย ๆ ผ่านสื่อบนอินเทอร์เน็ต จะก่อให้เกิดการกีดกัน กดทับ และควบคุมอัตลักษณ์ทางเพศของกลุ่มคนเพศหลากหลายวนซ้ำอยู่ตลอด
ขอขอบคุณแหล่งที่มา
[1] กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ. (2567). “สถานการณ์ตลาดคอนเทนต์ BL ไทยในประเทศญี่ปุ่น”. สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2568, ค้นจาก https://www.ditp.go.th/post/167638
[2] Sascha. (2565). “Unexpected Soft Power: Thai BL”. สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2568, ค้นจาก https://mediaandsociety.org/2022/03/20/unexpected-soft-power-thai-bl/
[3] Chad De Guzman. (2565). “Thailand’s Boys’ Love Dramas Are Changing the Way Many People View Gay Romance”. สืบค้นเมื่อ 24 ธันวาคม 2567, ค้นจาก https://time.com/6208817/thailand-bl-dramas-popularity/
[4] ปรเมศวร์ ตั้งสถาพร. (2563). “กดซ้ำ กดซ้อน: บรรทัดฐานความรักเพศเดียวกัน กับซีรีส์วาย”. สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2568, ค้นจาก https://shorturl.asia/qjhxJ
[5] Kate Browne, and Andrew McCartan. (2563). “Homonormativity”. สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2568, ค้นจาก https://www.sciencedirect.com/topics/social-sciences/homonormativity